Wat is kunst?

Van op mijn vakantiebestemming in Nieuwpoort-Bad, acht hoog met pittoresk zicht op zee, probeerde ik de politiek even te laten voor wat ze was. Adembenemend was het panorama en het decor veranderde met de weertypes, maar ook naargelang de uren van de dag vorderden. Wanneer het weer het toeliet stapten wij maar al te graag mee in het decor. Maar evengoed beukte de wind genadeloos op alles en iedereen en verwees de natuur de mens naar aangenamere oorden. Het strand was dan verlaten en leek zichzelf te resetten. Terwijl alle kleuren vervaagden vielen drie felgekleurde silhouetten op. In geel, rood en groen stonden ze binnen een omheining met prikkeldraad. Ik dacht spontaan aan afvalsorteerbakken, maar dat kon het niet zijn. Het hele tafereel stond voor een nagemaakte speeltuin van een asielcentrum. ‘Holiday in Melsbroek’ heette het en het spruitte voort uit de creatieve geest van ene Sven ’t Jolle wiens oeuvre zich kenmerkt door een sociaal-maatschappelijk engagement en zich uit in een kritische blik, een zekere ironie, maar ook een poëtische kijk op herkenbare beelden. Daarmee zat ik natuurlijk weer pal op de politiek die ik nu even wou verlaten. Gelukkig bracht onze dochter redding met de vraag of dit nu kunst was. Volgens haar lerares in de Tekenacademie zou het dit voorzeker zijn. “Want zelfs mensen zonder hoofd en armen zijn dan kunst”, wist ze. Daar had mijn dochter haar bedenkingen bij. Er ontspon zich een fenomenale familiediscussie over wat kunst eigenlijk wel was. Hoogstgrappig maar haast eindeloos zoals het zicht op de zee. Daarom werd toevlucht gezocht tot enkele voorbeelden. Het eerste stond op nauwelijks enkele passen verwijderd. De monumentale bronzen schildpad van Jan Fabre met de naam ‘Searching for Utopia’ staat immers nog altijd op de Nieuwpoortse dijk. We waren het er roerend eens over dat dit een kunstwerk was. Helaas voor Jan Fabre bleef de bewondering van de kinderen bij dit ene werk. Ik vertelde over de zuilen van de Gentse Universiteitsaula die in 2000 met echte ham beplakte. "Benen van de rede ontveld" riep destijds veel controverse op en daar sloten onze koters zich graag bij aan. Om in het vlees te blijven haalde ik de getatoeëerde varkens van Wim Delvoye aan. Maar ook hij kon evenmin op enig begrip rekenen. De zoektocht naar ware kunst gaat sindsdien onverdroten verder. Schilderijen ‘De Mosselpot’ en ‘Zonnebloemen’ baren verrassende resultaten. Steensculpturen van de Shona in Zimbabwe zoals we ze in de Oostendse gaanderijen al meermaals zagen worden hoog ingeschat. Alleen de definitie van Kunst blijft ontbreken.