Schijn-heiligheid

Mijn goede buurman is streng gelovig. Hij gaat wekelijks naar de kerk, laat geregeld een kaarsje branden en – jawel ze bestaan nog – prevelt steevast een dankgebedje voor de maaltijd, kruisteken inbegrepen. Zo devoot worden ze niet meer gemaakt. Maar nu komt het: de brave man stemt rechts. Het zal je niet verbazen dat dit voor tal van hoogoplopende discussies tussen ons beiden heeft geleid. Zo heeft hij het niet voor moslims, vluchtelingen en Gaia. Gemeenplaatsen als ‘ze passen zich niet aan’ (moslims), ‘ze komen hier profiteren’ (vluchtelingen)’ en ‘Michel Vandenbosch is een aandachtzoeker die ze zelf mogen slachten’ (Gaia) getuigen uiteraard van populisme en (extreem)-rechtse retoriek. Op mijn ziel getrapt geef ik telkens tegengas en wel op zijn zwakke plek, de katholieke leer. Ontelbare malen hen ik hem geconfronteerd met woorden en daden van zijn held Jezus Christus. Uitgerekend de man die zelf bewust in armoede leefde en zijn leven in het teken stelde van de armen en verstotenen des volks. Ik verwijs naar het respect dat gelovigen zouden moeten opbrengen voor Gods schepping, onder meer voor de natuur en het dierenrijk. Ik sla hem om de oren met de prachtige parabel van de Barmhartige Samaritaan. Ik confronteer hem met het kerstverhaal waarbij Jezus en Maria vluchtelingen waren die in de volle herberg geweigerd werden en ten einde raad in een stal onderdak vonden. Eerlijk, het brengt geen aarde aan de dijk. Het glijdt hem allemaal van het lijf als water van een eend. Hij ziet het verband niet. Hij blijft volharden in de boosheid. Zijn stem gaat onverminderd naar een partij die alles uitstraalt, zegt, uitschreeuwt en doet wat ingaat tegen de katholieke leer van verdraagzaamheid en respect voor mens, natuur en dier. Dat ik hem niet kan overtuigen, tot daar aan toe. Maar ook de dorpspastoor vangt bot. Ik neem aan dat de plaatselijke herder zijn best doet om zijn schapen op het rechte pad te houden. Week na week draagt hij-die-door-God-geroepen-werd in de misviering toch een boodschap van vrede en rechtvaardigheid uit. Zijn preek, al dan niet vanop de kansel, valt bij vele gelovigen in dovemansoren. De heiligheid die je van hen verwacht vervalt in schijnheiligheid. Hypocrisie staat bij mij het allerhoogst in de ranking van de ondeugden. Ik verfoei mijn buurman om zijn gedrag. Ik werp hem voor de voeten dat ik als niet-meer-gelovige mij meer als katholiek gedraag dan hem. Hij heft de schouders op. Ik kan alleen maar denken aan de uitspraak van Jezus. Aan het kruis genageld zei hij: “Heer, vergeef het hen, want ze weten niet wat ze doen.” Zo is het maar net.