De sterrewijzer

Op letterlijk een steenworp van waar ik woon staat het voormalig woonzorgcentrum De Sterrewijzer nu al enkele jaren te verkommeren. Of toch grotendeels, want aan één zijde wonen nog enkele bejaarden in hun serviceflat en ook de grote bezieler van het rusthuis bleef er met zijn gezin wonen. Die grote bezieler was een visionair, een man dus met vele briljante en vooruitstrevende ideeën. Zijn Huize De Sterrewijzer opende de deuren in 1997. Het functioneerde op antroposofische inslag op basis van de filosofie van Rudolf Steiner. Van heinde en verre kwamen specialisten uit de zorg dit vooruitstrevende project bekijken en onderzoeken. De pionier, met wie ik als buurman snel bevriend raakte, lichtte mij vol enthousiast zijn verdere plannen toe. Want plannen had hij! Wat gedacht van een initiatievendorpje van projecten die mekaar aanvullen, ondersteunen en verrijken… En waarlijk, een eerste initiatief liet niet lang op zich wachten. De bouw van een houtatelier werd gerealiseerd door jongeren uit alle hoeken van Europa die op zomerkamp kwamen. Verder stonden nog op stapel: een houtskeletbouw voor een kinderopvang, een ‘nieuwe zomerlinde’ voor demente bejaarden en een ‘wereldwerf’ voor jongeren, twintigers, in hun ‘Wanderjahre’. Van die laatste projecten is niets of nauwelijks iets in huis gekomen. Wel moeten voor de volledigheid de volgende realisaties vermeld worden: de opening van café Het Luisterend Oor gerund door de pioniersvrouw evenals het gezellige winkeltje De Zindering. Bekijk het niet te groot want dit alles vond onderdak in een aftandse wooncontainer. Niettemin heb ik er menig biobiertje gedronken terwijl mijn vrouw struinde in het winkeltjesaanbod: van wereldwinkelproducten tot halfedelstenen, kalenders, fijne sjaals en hoedjes van wolvilt. Het café annex winkel opende in 2008 en heeft helaas ook maar enkele jaren standgehouden. Want ja, hoe mooi, gezellig en waardevol project Sterrewijzer ook klinkt in theorie – en het ook deels in de praktijk was! – de afstand tussen droom en daad zorgde voor de uiteindelijke doodsteek. Er wordt beweerd dat de pionier alleen maar een luchtfietser, dromenjager, fantasist was die genekt werd door gebrek aan zakentalent. Dan nog verdient hij mijn grote achting. Maar dat was lang niet bij de andere buren het geval. Laat daarbij nog net een sociale woonwijk palen aan zijn Sterrewijzer. In plaats van zijn project te steunen door een ook een bezoekje aan zijn winkel of café werden hij en zijn vrouw met veel argwaan bekeken. Nochtans was hij voorkomend en vriendelijk ten aanzien van iedereen. Maar de buurt was niet rijp voor ’s mans plannen. En – het moet gezegd – de buurt werd onvoldoende betrokken niettegenstaande enkele schuchtere pogingen. Nu staat het pand grotendeels leeg. Diezelfde buren speculeren over de toekomstige invulling van het gebouw. En dan vallen de woorden ‘vluchtelingen’ en ‘vreemdelingen’. De manier waarop ze worden uitgesproken zegt alles. Gelukkig vallen de woorden ‘brand’ en Bilzen’ niet…